Na Kielecczyźnie znajduje się wiele ocalałych obiektów reprezentujących różne etapy rozwoju hutnictwa na tamtych ziemiach. Jednym z nich jest kuźnia wodna we wsi Stara Kuźnica (powiat konecki). Obiekt warto zobaczyć latem, gdyż w jego najbliższym sąsiedztwie jest zalew na rzece Młynkowska z nową plażą i infrastrukturą turystyczną powstałymi w ramach oznakowania "Piekielnego Szlaku", i właśnie budowy niezbędnej infrastruktury. Niestety kąpielisko nie jest strzeżone.
W szopie
Kuźnia z wyposażeniem charakterystycznym dla XVII i XVIII-wiecznej techniki mieści się w drewnianej szopie. Wyposażenie stanowią: młot naciskowy (I połowa XIX w.) poruszany dużym kołem wodnym, miechy drewniane typu skrzynkowego poruszane drugim kołem oraz kowadło. Zachowały się także zabytkowe narzędzia. Kuźnia napędzana była wodą z rzeki Młynkowska i czynna jest do dzisiaj (w latach 80. XX wieku powstał zbiornik wodny z sześciokątnym spływem).
Na życzenie zwiedzających woda z zalewu kierowana jest na duże koło wodne, które poruszało młot. Dowiedziałam się, że młot pracował z liczbą około 60 uderzeń na minutę. Zobaczyć tego jednak nie mogłam, gdyż młot jest obecnie uszkodzony, słyszałam za to wielki szum wody. Sterowanie wodą odbywa się z wnętrza kuźni. Jak powiedział mi oprowadzający, kilkugodzinne spuszczanie wody powoduje spadek lustra wody w zalewie.
A oprowadzającym turystów po zabytkowej kuźni jest pan Niewęgłowski (mieszka w domu obok kuźni), wnuk kowala Adama Niewęgłowskiego, który podczas II wojny światowej uratował wiele osób. Wśród nich był żołnierz i egzekutor Armii Krajowej, dr Jacek E. Wilczur. Kryjówka mieściła się wewnątrz kuźni pod drugim kołem, które napędzało drewniane miechy skrzynkowe.
Obiekt znajduje się pod opieką Muzeum Techniki NOT. Muzeum czynne jest przez cały rok. Najlepiej wcześniej telefonicznie uzgodnić termin zwiedzania: 041 371 91 87. Wstęp jest bezpłatny.
Inne miejsca związane z hutnictwem w rejonie Zagłębia Staropolskiego, które już opisałam:
- Maleniec - takie zabytki techniki to tylko na Kielecczyźnie. "Maleniecki gwóźdź"
- Walcownia w Nietulisku Dużym
- Muzeum Przyrody i Techniki w Starachowicach
- Zabytkowa Huta Żelaza w Chlewiskach
