Przemierzając Polskę wszerz i wzdłuż napotykam wiele pięknych, starych świątyń. I to nie tylko w większych miastach, ale również w bardzo małych miejscowościach, a nawet wsiach.
Zawsze chętnie do nich zaglądam, lubię je zwiedzać. Przesiąknięte wspomnieniem dawnych czasów, potrafią przenieść w niezwykłą historyczną podróż.
Moim niedawnym odkryciem jest, oddalona od Olsztyna o ok. 70 km, Święta Lipka.
W świecie warmińsko-mazurskich krajobrazów
Niewielka miejscowość malowniczo położona w dolinie nad jeziorem Dejnowa, w otoczeniu lasów często nazywana jest "Częstochową Północy". Znana z sanktuarium maryjnego przyciąga rzesze pielgrzymów z całej Polski i nie tylko.
Jej usytuowanie na trasie szlaku pieszego – Szlaku św. Jakuba (Kętrzyn – Św. Lipka – Reszel – Lutry – Wipsowo – Barczewo – Olsztyn, dł. 95.20 km), jednego z najbardziej znanych szlaków pielgrzymkowym w Europie sprawia, że odwiedzają ją grupy wędrujących m.in. przez Niemcy, Francję aż do Santiago de Compostela w Hiszpanii.
Ale Święta Lipka to nie tylko pielgrzymi. Lasy i jeziora wokół, uczyniły z niej także miejscowość chętnie odwiedzaną przez wczasowiczów.
Przybywający tu turyści mogą odpocząć na ładnie urządzonym skwerze naprzeciwko sanktuarium, zjeść posiłek w restauracji, kupić pamiątkę. A ci, którzy chcą zatrzymać się na dłużej, mogą liczyć na nocleg w Domu Pielgrzyma na terenie zespołu klasztornego.
Zanurzona w historię
Święta Lipka była znana jako miejsce pielgrzymek już w XIV wieku.
Jak bowiem głosi legenda, w niedalekim Kętrzynie skazanemu na śmierć objawiła się Matka Boska i poprosiła o wyrzeźbienie jej postaci z Dzieciątkiem. Całą noc przed straceniem, skazaniec rzeźbił w kawałku drewna figurkę. Kiedy rankiem przyszedł czas na egzekucję, znaleziono przy nim piękną rzeźbę. Wszystkich tak zachwyciła, że uznając to za znak boży, skazańcowi darowano życie. Ten, szukając dorodnej lipy, na której mógłby postawić rzeźbę w podzięce za ocalenie Matce Boskiej, znalazł ją w miejscu, gdzie stoi obecna bazylika. W krótkim czasie zaczęły tutaj przychodzić pielgrzymki wiernych, jako do miejsca związanego z cudami i uzdrowieniami. Wzniesiono więc kaplicę, w której przez otwór w dachu wystawała lipa.
W odwiedzinach u Ojców Jezuitów
Zatrzymawszy się przed sanktuarium, budowla od razu zrobiła na mnie wrażenie. Pomarańczowy mur ogrodzenia, w tym samym kolorze ściany bazyliki przełamane bielą kolumn na elewacji budynku, złocone zdobienia, dwie smukłe wieże, liczne rzeźby i potężna, pięknej kowalskiej roboty brama prowadząca na wewnętrzny dziedziniec zachwyciły mnie architekturą świadczącą o bogatej historii miejsca.
W udostępnionym dla turystów wnętrzu świątyni mogłam wszystkiego dotknąć, zaglądnąć w każdy kąt, obejrzeć z daleka XVIII-wieczne organy, podziwiać malownicze freski.
Zespół architektoniczny, jak sami go przedstawiają jego kustosze - jezuici jest złożony z: kościoła, krużganku i klasztoru. Posiada zachowaną w stanie prawie nie zmienionym bogatą i różnorodną dekorację. Składają się na nią rzeźby w kamieniu i drewnie, malarstwo ścienne i obrazy na płótnie, wyroby złotnicze i snycerskie oraz rzadko spotykane w takiej obfitości dzieła artystycznego kowalstwa i ślusarstwa.
Święta Lipka jest sanktuarium, ale i jednym z najwspanialszych zabytków późnego baroku w Polsce, który, wg mnie, mógłby konkurować z niejednym europejskim muzeum.
